Nagle pod Twoją opieką znalazła się bliska Ci osoba, a Ty zupełnie nie wiesz, co robić. Udar, wypadek, inne wydarzenia radykalnie zmieniające codzienne życie to niewątpliwie sytuacja kryzysowa. Czujesz, że nic nie wiesz: ani o chorobie bliskiego, ani o tym, jak się nim zaopiekować, ani jak zorganizować życie, żeby znalazło się w nim miejsce na potrzeby chorego. Być może czujesz się osamotniony, nie wiesz, gdzie szukać wsparcia i podpowiedzi.
Ten chaos to naturalna reakcja na sytuację kryzysową. Aby sobie z nią skutecznie poradzić, trzeba do niej mądrze podejść. Jednak nagłe zdarzenia nigdy nie służą spokojnemu i racjonalnemu myśleniu, dlatego podpowiadamy, jak krok po kroku opanować sytuację.
Zdobądź informacje na temat opieki nad chorym w domu.
- Porozmawiaj z lekarzem. Dowiedz się jak najwięcej o chorobie bliskiego, jego stanie, przewidywanym terminie wypisu ze szpitala. Zorientuj się, jak zdaniem lekarza będzie wyglądać sprawność chorego, czego będzie można od niego oczekiwać, jakiej opieki będzie wymagał, jak będzie wyglądała dalsza rekonwalescencja
- Zadzwoń do znajomych. Na pewno niektórzy sami zmagali się z podobnymi trudnościami i będą mogli dać Ci cenne wskazówki.
- Zadzwoń do przychodni POZ i zapytaj o pomoc pielęgniarki. Złóż wymaganą deklarację. Umów wizytę. Kiedy chory będzie już w domu, pielęgniarka oceni stopień jego samodzielności na podstawie skali Barthel. Pozwala ona ocenić stan podopiecznego. Poszczególne czynności dnia codziennego punktuje się w określony sposób. Po zsumowaniu, na podstawie ilości punktów stan chorego określa się jako „lekki”, „średnio ciężki” albo „bardzo ciężki”.
- Dowiedz się jak najwięcej na temat opieki nad chorym w warunkach domowych. Popytaj znajomych, pielęgniarkę, poszukaj warsztatów, poradników dla rodzin opiekujących się chorymi w domu. Warto poznać techniki pielęgnacji, sposoby przemieszczania chorego, karmienia. Taka wiedza znacznie ułatwi Ci życie.
Zacznij działać i przygotuj się na przyjęcie chorego w domu.
- Zwołaj naradę rodzinną i wspólnie pomyślcie, co jest do zrobienia i jak rozdzielić zadania. Ustalcie, jak przystosować mieszkanie na przyjazd chorego, kto będzie przy nim dyżurował, robił zakupy, przyrządzał posiłki. Zróbcie grafik, kto w jakie dni będzie podejmował się wyznaczonych zadań. Im więcej osób włączy się do pomocy, tym opieka będzie łatwiejsza, obciążenie psychiczne mniejsze, a komfort opiekunów i chorego większy.
- Zorganizuj przestrzeń w domu tak, aby była bezpieczna i wygodna. Będzie to zależało od stopnia aktywności chorego. Chory chodzący potrzebuje przede wszystkim przestrzeni ułatwiającej bezpieczne przemieszczanie się. O tym, jak ją zorganizować, przeczytasz tu. Warto też pomyśleć o sprzęcie pomocniczym takim jak np. wózek inwalidzki, podnośnik medyczny, a także kulach.
- Wypożycz łóżko rehabilitacyjne. Chory leżący wymaga przede wszystkim specjalistycznego łóżka. Większość aktywności – czynności higieniczne, spanie, jedzenie, czas wolny – będzie wykonywał w pozycji leżącej, dlatego warto o takim łóżku pomyśleć. Ma ono regulowaną wysokość leżyska, podzielone jest na segmenty, które za pomocą pilota można wygodnie regulować, ma boczne barierki, które zabezpieczają chorego przed wypadnięciem, a mocniejsze pomagają jako podpora przy zmianie pozycji. Więcej o łóżkach rehabilitacyjnych pisaliśmy w tym miejscu. Łóżka nie musisz kupować. Możesz je wypożyczyć w wypożyczalni sprzętu medycznego.
- W przypadku opieki nad osobą leżącą bardzo ważna jest profilaktyka przeciwodleżynowa. Podczas leżenia długotrwały ucisk na tkanki powoduje zaburzenia ukrwienia, a te z kolei prowadzą do owrzodzenia martwiczego – odleżyny. To niebezpieczne i bolesne powikłanie. Należy więc pamiętać o właściwej pielęgnacji oraz o zachęcaniu chorego do aktywności ruchowej, o ile to możliwe, lub przynajmniej do zmiany pozycji w łóżku. U chorych leżących pomocne są materace przeciwodleżynowe Jeśli Twój bliski będzie osobą leżącą, już zawczasu zaopatrz się w taki materac. Możesz go kupić przy okazji wypożyczenia łóżka
- Weź wolne. Pierwsze dni chorego w domu to nauka nowej sytuacji. Chory powinien odzyskać, na ile to możliwe, poczucie bezpieczeństwa, a Ty musisz oswoić się z nowymi zadaniami, rozpoznać potrzeby bliskiego. Warto na ten czas wziąć zwolnienie lekarskie. W ciągu roku pracownik ma prawo do 14 dni na sprawowanie opieki nad chorym członkiem rodziny innym niż dziecko. Za ten czas należy Ci się także zasiłek opiekuńczy.
- Pamiętaj o sobie. Koniecznie zadbaj o swoje zdrowie fizyczne i psychiczne. W opiece nad chorym grozi Ci obciążenie psychiczne. Tutaj pomocna okaże się realizacja 1 i 2 kroku. Niestety, narażone jest także Twoje zdrowie fizyczne – możesz doznawać zwłaszcza urazów kręgosłupa. Nie dopuść do tego. Zaopatrz się w specjalistyczne łóżko rehabilitacyjne, podnośnik medyczny, wózek inwalidzki, czyli podejdź poważnie do kroku 6 i 7.Nagłych i trudnych wydarzeń w życiu nie unikniemy. Choć pewnie czeka Cię wiele stresu, napięć i niepewności, to pamiętając o tych 10 krokach, łatwiej uporasz się z początkowym chaosem kryzysowej sytuacji. Trzymamy kciuki.