Łóżko zwykłe czy łóżko rehabilitacyjne?

Zwykłe łóżko to rama, stelaż i materac. Zazwyczaj ma 30 centymetrów wysokości, płaskie leże i nie jest mobilne. Osobie zdrowej i sprawnej wystarczy w zupełności.
Ale nie wystarczy osobie leżącej. Ma ona znacznie większe potrzeby, bo spędza w łóżku większość czasu. Łóżko to główne miejsce jej aktywności – spania, jedzenia, rehabilitacji, zabiegów higienicznych, aktywności umysłowej. Wystarczy odrobina wyobraźni albo praktyki, żeby odczuć trud wykonywania każdej z tych czynności. Trud chorego, ale i opiekuna.

Jak więc ulżyć osobie leżącej i opiekunowi w codziennych czynnościach?

Specjalistyczne łóżka rehabilitacyjne posiadają liczne funkcje, które wychodzą tym potrzebom naprzeciw. W dużej mierze kompensują niepełnosprawność użytkownika – na tyle, na ile to możliwe, podnoszą jego samodzielność, a opiekunowi ułatwiają opiekę.

Jakie funkcje ma łóżko rehabilitacyjne i co dobrego z tego wynika?

Regulacja wysokości leżyska

Oznacza, że cała konstrukcja łóżka może zostać podniesiona lub obniżona. Podnoszenie pozwala opiekunowi na bezpieczną pielęgnację chorego bez potrzeby schylania się i obciążania kręgosłupa.
Jest to też wygodne rozwiązanie dla rehabilitanta, który może komfortowo ćwiczyć z pacjentem w pozycji wyprostowanej.
Funkcja ta ułatwia też choremu wstawanie. Chory siada na krawędzi obniżonego łóżka, a następnie, podnosząc je, może stanąć na nogach, bez konieczności dźwigania się i obciążania stawów.

Budowa łóżka

Łóżko rehabilitacyjne podzielone jest na segmenty. Najbardziej popularne są łóżka elektryczne z leżem czterosegmentowym. Dzięki siłownikom elektrycznym aż trzy z czterech sekcji można swobodnie regulować przy pomocy pilota.

Regulacja oparcia

Oznacza to, że można regulować nachylenie oparcia – w zależności od potrzeb – od 0 do prawie 90 stopni.
Nie trzeba dźwigać czy podciągać chorego, żeby podłożyć mu pod plecy poduszki. Wystarczy podnieść wezgłowie na potrzebną wysokość, by zapewnić wygodę podczas jedzenia, podawania leków, oglądania telewizji czy czytania książki.

Regulacja części udowej i podudzia

Oznacza możliwość regulacji kąta nachylenia części udowej i kąta nachylenia części podnóżka.
Dzięki tej funkcji chory może ułożyć się w wygodnej pozycji. Regulacja segmentu ud i podnóżka wpływa na komfort, zmniejsza ryzyko wystąpienia odleżyn czy przykurczy. Pozwala też na odciążenie kończyn dolnych. Doskonale sprawdza się w trudnościach z krążeniem, w złamaniach, po zabiegach na żylaki. Zapobiega powstawaniu zakrzepów, zmniejsza krwawienie po operacjach, a nawet przyspiesza rekonwalescencję. U osób z opatrunkami gipsowymi zapobiega powstawaniu obrzęków.

Funkcja przechyłu do pozycji Trendelenburga i anty-Trendelenburga

Funkcje te dają możliwość ułożenia chorego w pozycjach drenażowych. Powinny być stosowane tylko według ścisłych zaleceń lekarza.
W pozycji Trendelenburga pacjent znajduje się w pozycji leżącej, a jego głowa znajduje się poniżej poziomu reszty ciała. Pozycja ta ułatwia drenaż w mukowiscydozie, chorobach płuc oraz oskrzeli.
Dużo bardziej popularna i bezpieczniejsza jest pozycja odwrotna – anty-Trendelenburga. W tej pozycji stopy pacjenta znajdują się poniżej poziomu tułowia. To sposób na pionizację pacjenta, szczególnie istotną na początku rehabilitacji. Pozycja ta poprawia cyrkulację krwi w organizmie, ułatwia też odkrztuszanie wydzieliny płucnej i poprawia oddychanie. Zapobiega w ten sposób zapaleniom płuc, na które osoby leżące są wyjątkowo narażone.

Barierki boczne

Zazwyczaj są to dwie barierki po obu stronach łóżka, zwalniane na przycisk. Barierki przede wszystkim zabezpieczają pacjenta przed wypadnięciem z łóżka. Mocniejsze konstrukcje metalowe pomagają w mobilności chorego, który może się na nich unieść.

Wysięgnik z trójkątem

Ten rodzaj wspomagania składa się ze specjalnego trójkąta (pełni rolę rączki) oraz elementu mocującego.
Dzięki niemu osoba leżąca może samodzielnie usiąść, podciągnąć się i podnieść. Chory, dźwigając się o własnych siłach, może też odciążyć opiekuna podczas zabiegów pielęgnacyjnych.

Kółka z hamulcami

Bardzo przydatna funkcja. Dzięki kółkom łóżko można bezpiecznie i bez wysiłku obrócić lub przestawić. Umożliwia to wygodne posprzątanie pomieszczenia. Ułatwia rehabilitantowi lub opiekunowi swobodny dostęp do chorego. Pozwala zadbać o komfort chorego, który często lubi w czasie dnia mieć łóżko przysunięte do okna, a w nocy spać w innym miejscu.

Materac

Dobre łóżko rehabilitacyjne to jednak nie wszystko. Ważnym dodatkiem jest materac, a właściwie dwa materace.
Materac podkładowy piankowy jest wykorzystywany jako podkład pod materac przeciwodleżynowy zmiennociśnieniowy. Dzięki odpowiedniej gęstości materac dopasowuje się do leżyska, a optymalna wysokość zapewnia pacjentowi komfort, ale przede wszystkim zapobiega nieprawidłowościom w działaniu materaca przeciwodleżynowego.
Materac przeciwodleżynowy jest niezastąpiony u osób leżących. Minimalizuje ryzyko odleżyn, otarć i odgnieceń. Materac zbudowany jest z komór powietrznych. Powietrze za pomocą kompresora przepompowywane jest do poszczególnych kanałów materaca cyklicznie – z jednych uchodzi, do innych jest wtłaczane. Dzięki temu z podłożem stykają się różne części ciała, a nie ciągle te same. Przypomina to delikatny masaż. Poprawia się ukrwienie i wentylacja skóry. Ryzyko powstania odleżyn jest dużo mniejsze.